Rattenbestrijding

Snel naar Bruine Rat / Zwarte Rat / Waarom is bestrijding noodzakelijk?/ Hoe voorkomen? / Hoe gaan wij te werk in de rattenbestrijding? / Muskusrat/ Hoe gaan wij te werk bij muskusratbestrijding?

Bij haar oprichting in 1997 kreeg RATO vzw de opdracht zich te richten op ratten- en muskusrattenbestrijding binnen de provincie Oost-Vlaanderen. Ratten zijn dus onze core business en vormen de basis van onze samenwerkingsovereenkomst met lokale besturen. Gemeenten die een samenwerking met RATO vzw aangaan voor de rattenbestrijding, kiezen daarbij voor een kostendelend model. Daarbij wordt een deel van de kosten gedragen door de provincie Oost-Vlaanderen en een deel door de gemeente zelf. Deze acties zijn een service van de gemeente en zijn kosteloos voor de burger. 

 Elk voorstel dat wordt uitgewerkt, is een voorstel op maat dat gebaseerd is op verschillende parameters zoals aantal km waterloop, aantal bewoners, oppervlakte van de gemeente, aantal rondgangen, etc.

Bruine Rat

Bruine ratten komen overal voor waar er voedsel ter beschikking is. Ze eten zowel plantaardig als dierlijk voedsel. Ze zitten graag beschut en vochtig, bijvoorbeeld in kippenhokken, waterlopen, riolen, afval- en composthopen, houtopslag en kelders.

Zwarte rat

De zwarte rat is schuwer dan de bruine rat en komt vooral voor in dakisolatie, spouwmuren, bovenverdiepingen en zolders. Hij is zeer behendig en kan langs muren, kabels en buizen klimmen. Zwarte ratten zijn minder weerresistent dan bruine. Ze vestigen zich graag dicht bij woningen en gebouwen, omdat ze meer nood hebben aan nestwarmte.

Waarom is bestrijding noodzakelijk?

• Veroorzaken landbouw- en gewasschade
• Vervuilen voedselvoorraden
• Knagen aan elektriciteitskabels
• Gevaar voor ziekteoverdracht van dier op dier en van dier op mens 
• Door hun graafwerk veroorzaken ze instabiliteit van funderingen en vloeren
• De bestrijding van ratten is noodzakelijk om de natuurlijke habitats en wilde fauna en flora te beschermen

Voorkomen is beter dan genezen

De beste bestrijdingsmethode is voorkomen dat ratten voedsel, beschutting en/of water vinden. 

Lees meer

• Sluit voedselvoorraden af.
• Laat geen etensresten rondslingeren. 
• Verzamel huishoudelijk afval in afgesloten vuilnisbakken.
• Voeder kippen of andere huisdieren spaarzaam zodat geen resten blijven liggen. Neem restvoeder weg.
• Stapel (vee)voeder los van de muur/ de grond.
• Vermijd dat u het voeder lang moet opslaan, gebruik de oudste voorraad eerst.
• Leg geen gekookte etensresten op de composthoop. Draai de composthoop regelmatig om.
• Ruim schuilmogelijkheden op, zoals houtopslag of rommel.
• Dicht spleten in gebouwen. Controleer regelmatig op nieuwe gaten en behandel ze (met gif).

Tips en Links

Wil je meer weten? Lees dan onze folder meldingen.

Drieluik-meldingen-2019Download

Hoe gaan wij te werk?

In gemeentes waar RATO vzw een samenwerkingsovereenkomst heeft, gaan wij ook op melding bij particulieren op privaat terrein. Voor de burger is een bezoek van RATO vzw gratis. Naar aanleiding van een klacht neemt RATO vzw ook de bestrijding op openbaar domein op zich. Zowel op openbaar als op privaat domein speelt het preventieve luik voor ons een grote rol.

Wanneer RATO vzw op openbaar domein bestrijding opstart is dat vrijwel altijd chemische bestrijding. Wij leggen het gif veilig uit in buizen. Deze worden maandelijks gecontroleerd. Wordt het gif niet meer opgegeten? Dan wordt de buis weggenomen.

In scholen en openbare nutsgebouwen kan RATO vzw ook een bestrijdingsplan opstarten na het doorgeven van een klacht. In samenspraak met de verantwoordelijke van de gebouwen, wordt afgestemd welke opvolging er aan de problemen gegeven wordt.

Hoe verloopt de samenwerking?

Elke gemeente heeft binnen RATO vzw een aanspreekpunt voor vragen over de werking of meldingen. Dit zijn in de eerste plaats de veldwerker, die in jouw gemeente staat en de opvolging van jouw dossiers op zich neemt. In de tweede plaats is dat diens teamverantwoordelijke en de administratie van RATO vzw. De veldwerker is iemand die jouw gemeente goed kent, die de dossiers kent en het terrein kent. Je bent dus altijd in goede handen!

Het doorgeven en opvolgen van de meldingen is een transparant proces, waarin ook jouw gemeente een deelnemer is. Via het gemeentelijk loket van onze RATO app kunnen gemeenten meldingen van burgers doorgeven. Wij ontvangen deze in onmiddellijk na bevestiging van de klacht. De melding wordt doorgegeven aan de verantwoordelijke veldwerker, die binnen de 5 werkdagen contact opneemt met de melder. Na een telefonisch contact, wordt een afspraak vastgelegd. Op het moment van afspraak gaat de veldwerker langs bij de melder. De bestrijdingsinfo en advies worden in de RATO app ingegeven door de veldwerker. Hier kan de gemeente de info ook zelf raadplegen. Maandelijks verstuurt RATO vzw een rapportage aan de gemeentelijke contacten, waarin ze verslag geeft van alle behandelde meldingen. In samenspraak met de verantwoordelijke bij jouw gemeente, komen wij dit rapport mondeling toelichten.

Soms kan het proces wel wat afwijken:

• Is de veldwerker in de buurt van het meldingsadres op het moment dat hij deze ontvangt of ontbreekt een telefoonnummer? Dan rijdt hij/zij even langs bij de melder.
• Is de melder niet thuis? Dan laten wij een briefje achter dat we zijn langsgeweest.
• Wij betreden geen privaat terrein zonder aanwezigheid van de bewoner of plaatsvervanger of zonder voorafgaand overleg
• Na drie contactpogingen wordt een melding afgesloten, zonder dat de bestrijding heeft plaatsgevonden.
• Tijdens vakantieperiodes of ziekte, krijgt jouw gemeente tijdelijk een nieuwe verantwoordelijke. Onze veldmedewerkers communiceren daarover met jouw gemeente, zodat je weet wie jouw aanspreekpunt is
• Veldwerkers staan doorgaans met 2 in jouw gemeente. Slechts één van hen is het aanspreekpunt, maar ze zijn elkaars back-up en hebben evenveel terreinkennis

Met andere woorden, bij RATO vzw kan je rekenen op een professionele aanpak.

Muskusrat

De muskusrat werd in 1905 vanuit Noord-Amerika naar Europa ingevoerd als jacht- en pelsdier. Ze zijn mensenschuw en leven daarom vooral ’s nachts. Muskusratten gedijen in proper water (waterlopen en vijvers). De bevoegdheid is afhankelijk van de categorie van waterloop waarin het dier wordt aangetroffen. Op onbevaarbare waterlopen van 2^e en 3^e categorie en de niet geklasseerde waterlopen en wateren is de gemeente verantwoordelijk. De muskusrat werd in 2014 opgenomen op de Europese Unielijst van invasieve, uitheemse soorten. Dit maakt haar bestrijding verplicht.

Hoe gaan wij te werk bij muskusratbestrijding?

In november 2020 werd de code goede praktijk muskusratbestrijding toegevoegd aan het soortenbesluit. RATO vzw werkte in het kader van opleiding rond deze beheerregeling enkele demonstratiefilmpjes uit met het INBO en Inverde. Alle demofilmpjes zijn terug te vinden op Ecopedia.be . Hieronder kan je de bijlage aan het soortenbesluit terugvinden.

Via de Interactieve kaart van het MICA-project kan je de vangsten van RATO vzw en VMM in jouw gemeente meevolgen.